Xa que vimos Gargantáns e falamos de Garg, imos ver que hai outros topónimos no listado deles que conteñen garg, como garga e gargalón que imos tratar nesta entrada.
Garg diciamos que era
garg, a1. Acrid, bitter; rude, harsh; rough, fierce. Acre, amargo; groseiro, áspero; áspero, feroz.
Así que garga aparece, ao menos, en
| TOPONIMO | CONCELLO | PARROQUIA |
|---|---|---|
| A Chan da Garga | SANTIAGO DE COMPOSTELA | Verdía (Santa Mariña) |
| A Garga | AMES | Ames (San Tomé) |
| A Garga | AMES | Covas (Santo Estevo) |
| A Garga | PONTECESO | Anllóns (San Fins) |
| A Garga | SANTIAGO DE COMPOSTELA | Grixoa (Santa María) |
| A Garga | VAL DO DUBRA | Portomouro (San Cristovo) |
| A Garga | VAL DO DUBRA | Rial (San Vicente) |
| A Insua da Garga | VAL DO DUBRA | Portomouro (San Cristovo) |
| Angargas | BRIÓN | Cornanda (Santa María) |
| As Gargas | SANTIAGO DE COMPOSTELA | Cesar (Santa María) |
| As Gargas | VIMIANZO | Bamiro (San Amedio) |
| As Gargasas | SARRIA | Meixente (San Xulián) |
| Camiño da Garga | VAL DO DUBRA | Rial (San Vicente) |
| Camiño das Gargas | VIMIANZO | Bamiro (San Amedio) |
| Cruceiro da Garga | PONTECESO | Anllóns (San Fins) |
| Engarga | AMES | Lens (San Paio) |
| Engarga | BRIÓN | Brión (San Fins) |
| Garga | OROSO | Trasmonte (Santo Estevo) |
| Garga, A | PONTECESO | Anllóns (San Fins) |
| Muíño da Garga | AMES | Ames (San Tomé) |
| O Alto da Garga | VAL DO DUBRA | Rial (San Vicente) |
| O Monte da Garga | SANTIAGO DE COMPOSTELA | Verdía (Santa Mariña) |
| O Prado do Gargaxo | CORGO (O) | Gomeán (Santiago) |
| Ponte da Garga | PONTECESO | Anllóns (San Fins) |
| Rego da Garga | VAL DO DUBRA | Portomouro (San Cristovo) |
Cal é a función do topónimo? advertir de que este é un lugar rudo e áspero, non moi apetecible de estar. O monte da garga pode ser un monte áspero, con moito toxo e infranqueable, por poñer un exemplo.
Gargaxo=Garga+so este é rudo, áspero.
Engarga, pode vir de in+garga xa que in
in1, pron. (Form of sin1frequently used after copula) That.
in5 :i2. en, en galego.
in-2, pref. (Lenites b, c, f, g, m, p) Capable of, fit for, fit to be.
Angarga=An+garga, o rudo.
E gargasas=garga+sa= En áspero
Vexamos un exemplo no que acaen moi ben os significados das dúas partículas da palabra. Gargalón
| TOPONIMO | CONCELLO | PARROQUIA |
|---|---|---|
| A Cavaxe do Gargalón | GUDIÑA (A) | O Canizo (Santa María) |
| A Fonte do Gargalón | GUDIÑA (A) | O Canizo (Santa María) |
| A Fonte do Gargalón | MEZQUITA (A) | Chaguazoso (Santiago) |
| A Fonte do Gargalón | VIANA DO BOLO | Tabazoa de Hedroso (Santa María) |
| Camiño do Gargalón | VEIGA (A) | Castromao (Santa María) |
| Fonte do Gargalón | RIÓS | Castrelo de Cima (Santa María) |
| Gargallóns | CAMPO LAMEIRO | Fragas (Santa Mariña) |
| O Gargalón | MEZQUITA (A) | Chaguazoso (Santiago) |
| O Gargalón | RIÓS | Castrelo de Cima (Santa María) |
| O Gargalón | VEIGA (A) | Castromao (Santa María) |
| O Gargalón | VIANA DO BOLO | Covelo (San Lourenzo) |
| O Gargalón | VIANA DO BOLO | Rubiais (San Cibrao) |
| O Gargalón | VIANA DO BOLO | San Martiño (San Xoán) |
| Os Gargaletes | MURAS | O Viveiró (Santa María) |
En primeiro lugar, temos ata catro topónimos falando de fonte do gargalón, na que a palabra fonte está duas veces, unha en galego (fonte) e outra en celta(lon), corroborando, por se fixese falta, o significado de lon, fonte, provisión de auga.
Pero unida a garga, que é gargalón? Pois dos significados de garga escollemos agora acre, amarga. Trátase dunha fonte de auga -algo- acre, amarga. Ten algún composto químico que lle dá ese sabor amargo. Poderiamos venderlle esas fontes a bitter kas, por exemplo...
Gargallón xa sabemos que é porque llón é unha maneira de pronunciar lón, máis eufónica, máis contundente.
En canto a Gargalete=Garga+le+te é seguramente unha fonte amarga pero le(con) te(calor). Algo quente, polo menos.
Unha análise química das augas destes gargalóns podería confirmar ou non esta tradución en cada caso. Os químicos galegos xa tedes traballo para algunha tese ou tesina.
- Log in to post comments