Riaño, Yordas, Borín, Anciles...

Submitted by admin on Wed, 12/22/2021 - 19:57

Riaño é unha localidade de León, famosa polo encoro que rexeitaron os seus habitantes. Na zona temos que

 El Yordas, la montaña mítica que resguarda la cabecera del Esla, ocupa un lugar de privilegio en el corazón de los leoneses.
Con sus 1963 metros, es el pico más alto del término limitado por el Esla, el valle de Anciles y el San Pelayo. Con dos nombres es conocido: YORDAS por sus caras S. y E. y BORIN o BURIN por el N.
Esta montaña única y personal, yergue desafiante su cabeza por encima de la collada de Yordas.
Su ladera NE está surcada por un farallón vertical, llamado Pared Borín. Cae precipitadamente hacia el valle de San Pelayo, llamado así porque allí se levantó una ermita dedicada a San Pelayo niño, cuya imágen se conserva en la iglesia de Liego

Vexamos eses nomes en celta;

Empezamos por Riaño e lembramos Rianxo. De rian, camiño.

rian1, m. (gs. -ain, pl. ~ta; gpl. ~used in certain phrases).1. Course, path.

Dúas hipoteses para a orixe: Rian->Rian+o, con final latino->Riaño ou ben Rian+i->Riani+o->Riaño Camiño ou en Camiño ou curso (do río)

Desde logo visto os montes que rodean ao río ou vila de Riaño, antiga ou actual. O camiño ten a característica destacable de ser único que que segue un curso non de montaña, suave. Riaño remarca ese único camiño. Ver Riaño en Google maps, incluso agora mesmo, na actualidade, para entendelo. Mira as fotos que ten que o ilustran.

Imos ver agora Yordas, en realidade, Iordas

ior = ur1.

ur1, m. (gs. & npl. ~a, gpl. ~).Lit: Border, edge.  Borde, fronteira.

das1 = dos1.  1. Bush, tuft. Arbusto
das2 = gas. gas, m. (gs. & npl. gais, gpl. ~). 1. Stalk, stem. talo
Yordas é un monte que na ladeira marca a fronteira do talo ou arbustos, a vexetación.
Borín é Bo+rinn onde rinn é
1. Point, tip. 3. ~ (tíre), point of land, cape, promontory. Borín é o punto ou promontorio das vacas. 
Anciles=an+cile+s
cíle
▪an chíle nominativo é dicir keel, a quilla, o farallón vertical?
Ou ben vén de cil, Raddle, red ochre. Ocre vermello,
   A zona de Riaño tiña unha tribu celta claramente e nomeaba a súa xeografía con sinxeleza.
As imaxes que demostran que estas traducións son certas
Imaxes do antigo Riaño
Google maps de Riaño Que demostra como Riaño é o "único camiño" que une nesa zona León con Asturias a través da N-625, unha adaptación do camiño milenario, o único camiño posible entre montañas da zona entre León e Asturias.