Hoxe seguimos a técnica xornalística, de descifrar palabras que aparecen nos xornais. Neste caso Tuiriz, en Pantón, da que se fai un artigo no El Progreso de hoxe.
A wikipedia galega fala de Toiriz, Pantón, sen embargo conta Francisco Albo (12 de maio de 2016). "Os de Tuiriz non queren ser de Toiriz". La Voz de Galicia.
Un dos lugares chamados Toimil está na parroquia de Barán en Paradela.
Que dicir de Barán? Que é moi fácil de traducir, non?
Nesta zona de Barán había un castro e como eran os do castro de Barán? Pois así:
Eran nobres
Vexamos tres exemplos de ba:
Hoxe na Voz de Galicia fálase de "Fallece el histórico exalcalde socialista de Mugardos Ramón Toimil ", polo tanto do apelido Toimil. Como dixen outras veces todos os dias, nos xornais galegos, poñen palabras celtas galegas. Apelidos ou topónimos tipicamente galegos porque son apelidos ou topónimos celtas galegos.
Por exemplo, Toimil:
Hai xente con apelido Olano en Galicia. Ainda que máis no País Vasco e hai concellos Olano alí.
De ser de orixe celta, que significaría?
Campodola é un lugar que tes que visitar en Galicia. Un lugar mítico. Un lugar no que a forma do lugar dá explicación do nome. En primeiro lugar dola non existe en castelán e tampouco en galego. Unha pista para saber ou sospeitar automaticamente que é celta.
Na Galicia céltica tamén tiñan o día de... calquera cousa? Pois parece que si. Que nós inventásemos o día da ciencia en galego non é nada novo. En Lalín celebraban o día do liño hai miles de anos. Vexamos:
Avión é un concello da provincia de Ourense, que no verán énchese dos multimillonarios galegos-mexicanos de Avión.
A eles vai dedicada esta tradución porque concorda perfectamente coa volta veraniega deles, dos emigrantes mexicanos.
A xa o traducimos coma posesivo (entre outros papeis)
| TOPONIMO | CONCELLO | PARROQUIA |
|---|---|---|
| Ribadair |
Se contendo dai había 200 topónimos, contendo rodeiro hai 249 na toponimia oficial. Que é un rodeiro? Parece latino de roda, pero e posible que conteña centos de conversións a algo significativo desde rodairo. Rodairo non se entende. Rodeiro ten que ver con roda. Todo claro.
Rodairo non existe na Galipedia. Na toponimia oficial aparece en Santiso, na parroquia de San Román. Traducimos ro=too much e dair (acabamos de ver) é carballo. En Rodairo había un exceso de carballos, too much carballos. Temos, pois dúas solucións de transformacións de dair, suprimir o r que converte dair en palabra máis extraña, (dai é menos extraña) ou ben latinizar dair poñendo un o final.